তিব্বতের দিকে ধেয়ে চলেছে ভারতীয় প্লেট ভূমিকম্পের ঝুঁকির মুখে উত্তর ভারত

Environment
indian tectonic plate moves towards tibbet
হালকা ভূমিকম্পের ধাক্কা পৃথিবীর পক্ষে উপকারী। কারণ হালকা কম্পন পৃথিবীর অভ্যন্তরের অতিরিক্ত শক্তিকে নিঃসরণ করতে সাহায্য করে। উত্তর ভারতের ভূমিকম্পের প্রধান কারণ টেকটোনিক প্লেটগুলি প্রতিবছর 55 মিলিমিটার গতিতে তিব্বতের দিকে সরে যাচ্ছে। যার ফলে ভূ পৃষ্ঠের প্লেটগুলির সংঘর্ষে মুক্ত হওয়া শক্তি ভূমিকম্পের কারণ হয়ে দাঁড়ায়। এই দৃষ্টিকোণ থেকে, নেপালের বাজং অঞ্চলটি অত্যন্ত সংবেদনশীল যেখানে ছোট ছোট তীব্রতার ভূমিকম্প প্রতিদিন ঘটে এবং বড় মাপের ভূমিকম্পের সম্ভাবনা রয়েছে।
কুমায়ুন বিশ্ববিদ্যলয়ের ভূ তাত্ত্বিকদের মতে, উত্তরাখণ্ড নেপালের বাজংয়ের মধ্য দিয়ে মূল কেন্দ্রীয় থ্রাস্টটি মুন্সিয়ারি, কাপোট, বৈজনাথ, রুদ্রপ্রয়াগ, কর্ণপ্রয়াগ, উত্তরকাশি হয়ে চামোলিতে পৌঁছেছে এই কারণে, এই অঞ্চলটি অত্যন্ত সংবেদনশীল যা ভূমিকম্পের ‘পঞ্চম জোনে’ পড়ে।
ভূতাত্ত্বিকরা বলেন যে এই অঞ্চলে হোলসিন যুগ থেকে গত দশ হাজার বছরে বড় বড় ভূমিকম্পের প্রমাণ পাওয়া গেছে যা বিশেষত নদীর তীর ধরে ভূ পৃষ্ঠের ছোটো ছোটো খাঁজ দেখে বোঝা যায়। গত 200 বছরে কোনও বড় ভূমিকম্প হয়নি, যা ভূমিকম্প বিষয়ে অতিরিক্ত সতর্কতার বার্তাবহ। কারণ ভূ অভ্যন্তরে জমে থাকা অতিরিক্ত শক্তি যে কোনো মুহূর্তে বাইরে এসে প্রলয় ঘটাতে পারে।
হিমালয় অঞ্চল এখনও স্থিতিশীলতা অর্জন করতে পারেনি এবং ভূমিকম্পের দিক থেকে সংবেদনশীল। ভারতের যে প্লেটটি তিব্বতের দিকে এগিয়ে চলেছে এবং এই প্লেটটি হিমালয়ের নীচে ভালো করে ঢুকতে পারছে না। যার কারণে ভূতাত্ত্বিক টেকটোনিক প্লেটের চলাচল আরও তীব্র হচ্ছে।
ভূতাত্ত্বিক দের মতে, ভূ পৃষ্ঠস্থিত প্লেটের চলাচল বন্ধ করা যায় না, ভূমিকম্পের পূর্বাভাসও দেওয়া যায় না, তাই সচেতন ও সতর্ক থাকাই একমাত্র সমাধান।
পাকিস্তান থেকে আফগানিস্তান পর্যন্ত চামান ফল্ট অঞ্চল সহ জাপান, ইন্দোনেশিয়া, প্রশান্ত মহাসাগরীয় অঞ্চলের দেশ, জার্মানি, সুইজারল্যান্ড, ইরান, ইরাক সহ বিশ্বের সমস্ত দেশ বিপদ সম্বন্ধে ওয়াকিবহাল। উন্নত দেশগুলি নির্মাণ থেকে দুর্যোগ ব্যবস্থাপনায় উচ্চ প্রযুক্তি গ্রহণ করে এর দ্বারা ক্ষতি হ্রাস করতে সফল হয়েছে।
উত্তরাখণ্ডের পার্বত্য অঞ্চলে পাথরে নির্মিত ভবনগুলি ছিল ভূমিকম্প প্রতিরোধক। তাদের দেয়ালের মাঝখানে কাঠের তক্তাগুলি স্থাপন তাদের আরও সুরক্ষিত করে তোলে, যা পড়ে যাওয়ার ঝুঁকি হ্রাস করে। দুঃখের বিষয় যে আধুনিকতা এই প্রযুক্তিটিকে গ্রাস করেছে। প্রসঙ্গত গত মঙ্গলবার উত্তর ভারতের বিভিন্ন জায়গায় হাল্কা কম্পন অনুভূত হয়। এর তীব্রতা সিসমোগ্রাফে সর্বোচ্চ নথিভুক্ত হয়েছে রিখটার স্কেলের মাপের ৫.১।
Anim pariatur cliche reprehenderit, enim eiusmod high life accusamus terry richardson ad squid. 3 wolf moon officia aute, non cupidatat skateboard dolor brunch. Food truck quinoa nesciunt laborum eiusmod. Brunch 3 wolf moon tempor, sunt aliqua put a bird on it squid single-origin coffee nulla assumenda shoreditch et. Nihil anim keffiyeh helvetica, craft beer labore wes anderson cred nesciunt sapiente ea proident. Ad vegan excepteur butcher vice lomo. Leggings occaecat craft beer farm-to-table, raw denim aesthetic synth nesciunt you probably haven't heard of them accusamus labore sustainable VHS.
Anim pariatur cliche reprehenderit, enim eiusmod high life accusamus terry richardson ad squid. 3 wolf moon officia aute, non cupidatat skateboard dolor brunch. Food truck quinoa nesciunt laborum eiusmod. Brunch 3 wolf moon tempor, sunt aliqua put a bird on it squid single-origin coffee nulla assumenda shoreditch et. Nihil anim keffiyeh helvetica, craft beer labore wes anderson cred nesciunt sapiente ea proident. Ad vegan excepteur butcher vice lomo. Leggings occaecat craft beer farm-to-table, raw denim aesthetic synth nesciunt you probably haven't heard of them accusamus labore sustainable VHS.
Anim pariatur cliche reprehenderit, enim eiusmod high life accusamus terry richardson ad squid. 3 wolf moon officia aute, non cupidatat skateboard dolor brunch. Food truck quinoa nesciunt laborum eiusmod. Brunch 3 wolf moon tempor, sunt aliqua put a bird on it squid single-origin coffee nulla assumenda shoreditch et. Nihil anim keffiyeh helvetica, craft beer labore wes anderson cred nesciunt sapiente ea proident. Ad vegan excepteur butcher vice lomo. Leggings occaecat craft beer farm-to-table, raw denim aesthetic synth nesciunt you probably haven't heard of them accusamus labore sustainable VHS.